Hiện nay, người dùng mua sắm trực tuyến vẫn phải tự mình xử lý mọi công đoạn: mở nhiều tab để so sánh giá, cuộn đọc đánh giá và thao tác từng bước. Tuy nhiên, Agentic Commerce đang mang đến một cuộc cách mạng hoàn toàn mới: mua sắm “rảnh tay”. Với các tác nhân AI mua sắm, bạn chỉ cần ra lệnh “tìm cho tôi một chiếc laptop tốt để dựng phim dưới 1.500 USD”, sau đó chúng sẽ tự động nghiên cứu, so sánh thông số, đánh giá, thương lượng giá cả và hoàn tất giao dịch thay bạn.
Điều này có vẻ như chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng, nhưng nó đã là hiện thực. Amazon đang thử nghiệm tính năng “Buy for Me”, PayPal đã ra mắt Bộ công cụ Agent Toolkit, và Visa cùng Mastercard đang xây dựng hệ thống thanh toán chuyên biệt cho các tác nhân AI. Đây chính là sự trỗi dậy của Agentic Commerce — nơi các tác nhân AI thông minh không chỉ đơn thuần hỗ trợ, mà còn trực tiếp mua sắm thay cho bạn. Hãy tìm hiểu ngay!
Agentic Commerce là gì?
Agentic Commerce là hình thức mua sắm ứng dụng AI, trong đó các tác nhân tự động sẽ nghiên cứu, so sánh và mua sắm sản phẩm hoặc dịch vụ thay cho người tiêu dùng hay doanh nghiệp. Trải nghiệm mua sắm mới này ủy thác toàn bộ quy trình mua hàng cho các hệ thống AI thông minh, cho phép chúng tự hành động trong khuôn khổ các tham số đã được người dùng thiết lập.
Các tác nhân AI mua sắm giống như một trợ lý mua sắm cá nhân không bao giờ ngủ, có thể xử lý hàng nghìn lựa chọn ngay lập tức và học hỏi sở thích của bạn qua từng tương tác. Tuy nhiên, khác với việc chỉ đề xuất sản phẩm, các tác nhân AI này sẽ trực tiếp hoàn tất giao dịch mua hàng, từ bước tìm kiếm ban đầu cho đến thanh toán cuối cùng.
Agentic Commerce hoạt động như thế nào?
Yếu tố agentic bắt nguồn từ khái niệm “agency”: khả năng hành động độc lập và đưa ra quyết định. Nếu chatbot chỉ phản hồi câu hỏi và các công cụ gợi ý sản phẩm chỉ đưa ra đề xuất, thì AI chủ động lại có khả năng tự khởi xướng. Các giải pháp đơn tác nhân hoặc đa tác nhân này không chờ bạn đưa ra những câu hỏi chi tiết hay phải “cầm tay chỉ việc”. Thay vào đó, chúng chủ động nhận diện nhu cầu, tìm kiếm giải pháp và thực hiện giao dịch mua hàng.
Chẳng hạn, tác nhân AI của bạn có thể nhận thấy cà phê sắp hết dựa trên lịch sử mua hàng và tự động đặt lại thương hiệu yêu thích của bạn. Hoặc, nó có thể theo dõi giá vé máy bay cho chuyến đi bạn từng đề cập và tự động đặt vé ngay khi giá đạt mức mục tiêu.
So sánh Traditional Commerce và Agentic Commerce
Trong khi Traditional Commerce đặt toàn bộ gánh nặng tìm kiếm, đánh giá và hoàn tất giao dịch lên vai người tiêu dùng, thì Agentic Commerce ủy thác những trách nhiệm này cho các hệ thống thông minh, cho phép chúng thực hiện mua hàng dựa trên sở thích đã được học hỏi và mục tiêu đã được xác định trước.
Dưới đây là bảng so sánh cụ thể:
Tiêu chí | Traditional Commerce | Agentic Commerce |
Sự khởi đầu | Người dùng tự nhận biết nhu cầu và bắt đầu quá trình mua sắm. | Tác nhân AI nhận diện nhu cầu dựa trên các thói quen và dữ liệu. |
Ra quyết định | Người dùng tự đưa ra mọi quyết định mua hàng. | Tác nhân AI tự chủ đưa ra quyết định mua hàng. |
Thời điểm | Mua sắm diễn ra khi người dùng quyết định. | Mua sắm diễn ra khi các điều kiện tối ưu được đáp ứng. |
Quá trình nghiên cứu | Người dùng tự tìm kiếm sản phẩm, so sánh các lựa chọn, đọc đánh giá. | Tác nhân AI tự động thực hiện nghiên cứu ngầm. |
Kích hoạt mua hàng | Người dùng nhấn nút “mua” để hoàn tất giao dịch. | Tác nhân AI tự hoàn tất giao dịch khi các tiêu chí được thỏa mãn. |
Giám sát tồn kho | Người dùng tự nhận biết khi hàng hóa sắp hết. | Tác nhân AI giám sát thói quen tiêu dùng và mức tồn kho. |
Tối ưu hóa giá | Người dùng tự kiểm tra các ưu đãi và giảm giá. | Tác nhân AI liên tục theo dõi giá và mua vào thời điểm tối ưu. |
Mức độ tương tác | Mức độ tham gia của người dùng cao trong toàn bộ quá trình. | Mức độ tham gia của người dùng tối thiểu sau khi thiết lập ban đầu. |
Ví dụ | Mua sắm trên các sàn thương mại điện tử, trợ giúp bằng chatbot, đề xuất sản phẩm. | Tự động đặt lại cà phê, theo dõi và đặt vé máy bay, quản lý đăng ký dịch vụ. |
Phương thức kiểm soát | Người dùng kiểm soát trực tiếp ở mọi bước. | Người dùng thiết lập các tham số và giới hạn, tác nhân hoạt động trong khuôn khổ đó. |
Agentic Commerce và Conversational Commerce: Khác biệt ở đâu?
Conversational Commerce là loại AI tạo sinh mà chúng ta quen thuộc ngày nay. Bạn chỉ cần trò chuyện với bot, nó sẽ gợi ý sản phẩm và giúp bạn so sánh các lựa chọn. Ví dụ điển hình là chatbot của Sephora đề xuất mỹ phẩm dựa trên màu da, hoặc bot đặt phòng khách sạn hiển thị các phòng còn trống. Bạn vẫn là người dẫn dắt cuộc trò chuyện, đưa ra quyết định và tự mình nhấn nút “mua”. AI chỉ đóng vai trò hỗ trợ, còn bạn mới là người cầm lái trong mọi bước.
Ngược lại, Agentic Commerce không chỉ bổ sung vào quy trình này, mà còn thay đổi hoàn toàn nó. Thay vì bạn đặt câu hỏi và lựa chọn, bạn sẽ thiết lập mục tiêu và để tác nhân AI tự thực hiện. Bạn không còn mua sắm nữa — tác nhân sẽ mua sắm thay bạn.
Để dễ hình dung, hãy xem một ví dụ thực tế:
- Conversational Commerce có thể giúp bạn tìm giày chạy bộ bằng cách trả lời các câu hỏi về sở thích, hiển thị các lựa chọn và so sánh chi tiết.
- Agentic Commerce sẽ phân tích thói quen chạy bộ, ngân sách, lịch sử mua hàng và số lượng giày hiện có của bạn, sau đó tự động đặt mua một đôi giày mới khi đôi cũ đạt đến một ngưỡng sử dụng nhất định. Để thu thập thông tin chuyên sâu này, các tác nhân AI có thể tích hợp với các thiết bị theo dõi sức khỏe như Apple Watch, ứng dụng ngân hàng và đồng bộ hóa với lịch sử mua hàng trên nhiều nền tảng.
Tóm lại, Conversational Commerce đòi hỏi sự can thiệp và ra quyết định liên tục từ con người, trong khi Agentic Commerce hoạt động hoàn toàn tự chủ sau khi bạn đã thiết lập các tham số và quyền hạn. Một bên hỗ trợ trải nghiệm mua sắm của bạn, còn bên kia thực hiện toàn bộ việc mua sắm.
Ưu và nhược điểm
Agentic Commerce không phải là giải pháp tối ưu cho mọi kịch bản mua sắm. Mặc dù các tác nhân tự động rất giỏi trong việc xử lý các giao dịch định kỳ hoặc nhiệm vụ nghiên cứu phức tạp, chúng lại không thể tái hiện niềm vui dạo xem hay cảm giác thỏa mãn khi tìm thấy một món đồ bất ngờ.
Công nghệ này sẽ phát huy hiệu quả tốt nhất khi đóng vai trò bổ trợ, thay vì thay thế hoàn toàn các phương thức mua sắm truyền thống.
Ưu điểm:
- Tiết kiệm thời gian: Các tác nhân AI xử lý toàn bộ quy trình mua sắm, từ nghiên cứu ban đầu đến hoàn tất giao dịch. Nhờ vậy, người dùng không còn phải tốn hàng giờ so sánh và mệt mỏi vì phải đưa ra quá nhiều quyết định.
- Gợi ý cá nhân hóa: Các tác nhân có khả năng học hỏi sở thích, ngân sách và thói quen mua hàng của từng người dùng để đưa ra những quyết định cực kỳ chính xác, phù hợp với nhu cầu và sự thay đổi trong lối sống của họ.
- Hoạt động tự chủ 24/7: Việc mua sắm và hỗ trợ diễn ra liên tục mà không cần sự can thiệp của con người. Điều này giúp người dùng chớp được những ưu đãi tốt hơn, bổ sung hàng thiết yếu hoặc đặt các dịch vụ cần gấp vào bất cứ lúc nào.
- Loại bỏ tình trạng “quá tải lựa chọn”: Với hàng nghìn sản phẩm đa dạng, các tác nhân sẽ lọc ra những lựa chọn tốt nhất, giúp người dùng tránh khỏi cảm giác bối rối.
- Tối ưu hóa giá tốt hơn: Các tác nhân có thể theo dõi biến động giá trên nhiều nhà bán lẻ và tự động mua hàng khi sản phẩm đạt mức giá mục tiêu hoặc giá trị tối ưu.
Nhược điểm:
- Mất trải nghiệm mua sắm: Hình thức này loại bỏ cảm giác thích thú khi dạo xem, khám phá sản phẩm và sự thỏa mãn về mặt cảm xúc mà nhiều người tiêu dùng có được từ trải nghiệm bán lẻ truyền thống.
- Mối lo ngại về bảo mật và kiểm soát: Người dùng phải tin tưởng giao cho các tác nhân AI quyền ủy quyền thanh toán và quyết định mua hàng. Điều này có thể tạo ra những rủi ro tiềm tàng về gian lận, chi tiêu quá mức hoặc các giao dịch trái phép.
- Giảm ảnh hưởng của nhà bán hàng: Các thương hiệu sẽ mất đi điểm tiếp xúc trực tiếp với khách hàng và có thể gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ hoặc tạo sự khác biệt cho sản phẩm, đặc biệt khi các tác nhân AI chỉ đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu thuần túy.
- Rủi ro phụ thuộc vào công nghệ: Các sự cố hệ thống, lỗi thuật toán hoặc dữ liệu không chính xác có thể làm gián đoạn quá trình mua hàng, dẫn đến đặt sai đơn hàng hoặc bỏ lỡ cơ hội.
- Tính phức tạp trong triển khai: Các nền tảng, hệ thống thanh toán và công cụ quản lý tồn kho sẽ cần phải tích hợp và nâng cấp cơ sở hạ tầng để hỗ trợ những thay đổi này.
Ví dụ thực tế
Các công ty công nghệ và thanh toán lớn đang triển khai những tác nhân mua sắm tự động của riêng họ. Những ví dụ ban đầu này cho thấy cách các tác nhân AI đang tiến xa hơn giới hạn của các cuộc trò chuyện để thực sự thực hiện hành vi mua hàng:
- Tính năng “Buy for Me” của Amazon: Tính năng này (hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm) cho phép tác nhân AI mua sản phẩm từ các trang web bên thứ ba mà người dùng không cần phải rời ứng dụng Amazon. Khi một món đồ không có sẵn trên Amazon, tác nhân sẽ tìm kiếm trên internet, đặt hàng và hoàn tất giao dịch một cách tự chủ.
- Bộ công cụ Agent Toolkit của PayPal và quan hệ đối tác với Perplexity: PayPal cho phép các tác nhân AI xử lý thanh toán thông qua Agentic Toolkit của họ. Trong khi đó, tính năng “Buy with Pro” của Perplexity cho phép người dùng nghiên cứu và mua sản phẩm trực tiếp ngay trong cuộc trò chuyện.
- Mastercard Agent Pay và Visa Intelligent Commerce: Cả hai mạng lưới thanh toán này đều đã ra mắt công nghệ mã hóa (tokenization) để cho phép thanh toán tự động một cách an toàn. Các hệ thống này cho phép tác nhân AI hoàn tất việc mua sắm, nhưng vẫn trao cho người dùng quyền kiểm soát giới hạn chi tiêu và các giao thức ủy quyền (bạn có thể cần xác nhận giao dịch trước khi nó được xử lý).
- AI Mode shopping của Google: Trải nghiệm mua sắm thử nghiệm này của Google theo dõi giá sản phẩm, giám sát tình trạng còn hàng và có thể tự động mua các mặt hàng khi chúng đáp ứng các tiêu chí do người dùng xác định.
- Tự động hóa mua sắm cho doanh nghiệp (B2B): Các nền tảng B2B sử dụng tác nhân AI để theo dõi mức tồn kho và tự động đặt lại nguồn cung khi số lượng đạt đến ngưỡng đã định trước.
- Tác nhân quản lý các giao dịch định kỳ và đăng ký: Các tác nhân thông minh quản lý những mặt hàng thiết yếu trong gia đình bằng cách phân tích thói quen tiêu dùng và tự động đặt lại các món đồ như thực phẩm, đồ dùng vệ sinh hoặc thức ăn cho thú cưng trước khi chúng hết.
Những thách thức (và giải pháp) đối với Agentic Commerce
Công nghệ Agentic Commerce đã xuất hiện, nhưng con đường phía trước vẫn còn nhiều chông gai. Có những rào cản kỹ thuật cần vượt qua, nhưng các doanh nghiệp dám đầu tư rủi ro sẽ có cơ hội chiếm lĩnh thị phần lớn hơn trong tương lai của AI.
Chất lượng dữ liệu là vấn đề lớn nhất.
Các tác nhân AI thực hiện mua hàng dựa trên thông tin sản phẩm, nhưng hầu hết các danh mục thương mại điện tử hiện tại lại không được thiết kế để máy móc duyệt. Bạn có thể hình dung việc mô tả sản phẩm không nhất quán, thiếu thông số kỹ thuật hay dữ liệu tồn kho lỗi thời có thể đánh lừa các tác nhân như thế nào.
Các nền tảng sẽ cần thực hiện những thay đổi lớn về hệ thống (như chuẩn hóa thuộc tính, cập nhật tồn kho theo thời gian thực và dữ liệu có cấu trúc để máy có thể đọc được) để biến tương lai tự động này thành hiện thực trên quy mô lớn. Các công ty đầu tư vào kiến trúc dữ liệu sản phẩm ngay từ bây giờ sẽ tự định vị mình trở thành nhà cung cấp hàng đầu cho các tác nhân AI trong tương lai.
Người dùng cần kiểm soát, nhưng tác nhân AI lại cần sự tự chủ để hoạt động hiệu quả.
Khách hàng muốn có sự tin tưởng rằng tác nhân AI không “ngoài tầm kiểm soát” và thực hiện các giao dịch trái phép. Câu trả lời nằm ở:
- Công nghệ mã hóa (tokenization) tiên tiến
- Xác thực sinh trắc học
- Kiểm soát chi tiêu
Đó chính xác là những gì các mạng lưới thanh toán như Visa và Mastercard đang triển khai. Tuy nhiên, không phải người dùng nào cũng sẵn sàng trở thành “chuột bạch” để AI thử nghiệm với thẻ tín dụng của họ. Công nghệ này sẽ cần chứng minh được sự đáng tin cậy thông qua các nhật ký giao dịch minh bạch và các biện pháp giải trình rõ ràng trước khi được người dùng chấp nhận rộng rãi.
Bất ổn pháp lý làm lu mờ bức tranh toàn cảnh
Khi một tác nhân AI thực hiện giao dịch sai, ai sẽ là người chịu trách nhiệm? Người dùng, nền tảng, hay đơn vị xử lý thanh toán? Sẽ cần nhiều thời gian và nỗ lực để xác định rõ trách nhiệm giữa người tiêu dùng, nhà bán hàng và các nhà cung cấp công nghệ. Chúng ta cần có các điều khoản dịch vụ rõ ràng, nhật ký kiểm toán đáng tin cậy và sự hợp tác với các cơ quan quản lý trước khi công nghệ này được chấp nhận rộng rãi.
Lòng tin của người tiêu dùng là rào cản cuối cùng
Hiện tại, người mua sắm đã quen với việc thực hiện các giao dịch lớn trên máy tính để bàn. Liệu họ có sẵn sàng “trao ví” của mình cho một robot thông minh? Câu trả lời là có, nhưng cần có thời gian. Các nền tảng sẽ phải xây dựng lòng tin bằng các quy trình minh bạch, cơ chế từ chối dễ dàng và giới thiệu các tính năng Agentic Commerce một cách dần dần. Việc này nên bắt đầu với các giao dịch rủi ro thấp như mua sắm đồ dùng thiết yếu trong gia đình, sau đó mới mở rộng sang những quyết định mua sắm lớn hơn (như đồ điện tử, vé máy bay…).
Đọc thêm: Báo Cáo Xu Hướng Phát Triển AI: Currents Từ DigitalOcean
Các câu hỏi thường gặp về Agentic Commerce
Làm thế nào để chuẩn bị cho Agentic Commerce?
Đối với người tiêu dùng, hãy bắt đầu làm quen với các công cụ mua sắm AI và thiết lập giới hạn chi tiêu rõ ràng. Bạn có thể dùng thử với các món đồ có giá trị thấp, vì việc để AI mua kem đánh răng sẽ dễ dàng hơn nhiều so với để nó mua chiếc điện thoại thông minh tiếp theo. Đối với doanh nghiệp, hãy tập trung vào việc tối ưu hóa chất lượng dữ liệu sản phẩm, sử dụng các định dạng dữ liệu có cấu trúc và phát triển API thân thiện, có thể tích hợp với các hệ thống mua sắm tự động.
Khi nào Agentic Commerce sẽ trở nên phổ biến?
Amazon, PayPal và các mạng lưới thanh toán lớn đang triển khai các tính năng này, vì vậy giai đoạn đầu đã bắt đầu. Các nhà phân tích dự đoán 25% doanh nghiệp sẽ sử dụng các tác nhân AI tự động vào năm 2025, và sự chấp nhận rộng rãi hơn (trên 50% người tiêu dùng) sẽ diễn ra trong 2-3 năm tiếp theo.
Những sản phẩm nào phù hợp nhất với Agentic Commerce?
Các mặt hàng mua sắm định kỳ như thực phẩm và đồ gia dụng là những lựa chọn tuyệt vời để bắt đầu. Tiếp theo là các sản phẩm có yêu cầu kỹ thuật rõ ràng như đồ điện tử.
Xây dựng và triển khai tác nhân AI dễ dàng với Gradient AI Platform
DigitalOcean Gradient AI Platform giúp việc xây dựng và triển khai các tác nhân AI trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết, loại bỏ gánh nặng quản lý cơ sở hạ tầng phức tạp. Nền tảng này cho phép bạn tạo các tác nhân tùy chỉnh, được quản lý hoàn toàn, với sức mạnh từ những mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) hàng đầu thế giới như Anthropic, DeepSeek, Meta, Mistral và OpenAI.
Từ các chatbot tương tác với khách hàng cho đến các quy trình đa tác nhân phức tạp, bạn có thể tích hợp Agentic AI vào ứng dụng của mình chỉ trong vài giờ. Tất cả đều đi kèm với mô hình thanh toán minh bạch, dựa trên mức sử dụng, mà không yêu cầu bạn phải quản lý cơ sở hạ tầng.
Đọc thêm: GradientAI Platform: Đột Phá Mới Trong Phát Triển AI
Bạn đã sẵn sàng bước vào kỷ nguyên Agentic Commerce? Liên hệ ngay với CloudAZ để khám phá cách tích hợp AI vào quy trình kinh doanh của bạn!